De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry heeft aangegeven dat Israël verantwoordelijk is voor de huidige crisis bij de vredesbesprekingen in het Midden-Oosten.

In de commissie voor Buitenlandse Zaken van de Amerikaanse senaat legde hij dinsdag uit, dat Israël niet zoals oorspronkelijk overeengekomen weer 26 Palestijnse gevangenen had vrijgelaten. De aankondiging van de bouw van 700 woningen voor pioniers in Jeruzalem zou een abrupt einde aan de gesprekken hebben gemaakt.

Wat Kerry vergat te vermelden is, dat Israël bereid was tot deze vrijlating, zoals driemaal eerder was gebeurd, maar zich realiseerde dat er aan het eind van de negen maanden van besprekingen (de tijd die met de VS overeen was gekomen) geen zicht was op een overeenkomst. Daarom wilde Israël een garantie dat de besprekingen zouden worden verlengd, want het laat niet zomaar gevangenen vrij. De Palestijnen weigerden een dergelijke garantie, en bleken geen echte belangstelling te hebben voor het bereiken van een compromis vredesovereenkomst.

De 700 woningen in Jeruzalem, waarnaar Kerry verwijst als een van de oorzaken voor het mislukken van de besprekingen, betreft de inschrijving voor de bouw van nieuwe appartementen in de zuidelijke Jeruzalemse wijk Gilo, die de Palestijnen als een ‘nederzetting’ beschouwen die deel moet uitmaken van een toekomstige Palestijnse Staat.

Wat Kerry vergat te vermelden is dat dergelijke inschrijvingen routine zijn in grote wijken zoals Gilo, en wat belangrijker is, dat Israël officieel geheel Jeruzalem heeft geannexeerd en zich nooit heeft verplicht om niet in zijn eigen hoofdstad te bouwen.

De woordvoerdster van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken Jen Psaki heeft zich duidelijk ingespannen om de schade te beperken en er meteen aan toegevoegd, dat volgens Kerry beide partijen schuld zou hebben aan de situatie.

Noch de Israëlische hoofdonderhandelaar Tzipi Livni noch premier Benjamin Netanyahu reageerden op de opmerkingen van Kerry. Deze kreeg echter wel een felle reactie van de Israëlische nationaal-religieuze minister van Economie en Handel Naftali Bennett: ‘Israël zal nooit zijn excuses aanbieden voor het bouwen in Jeruzalem’, zei hij. De bouw van huizen in Jeruzalem behoort tot het zionisme.

De Israëlische minister van Defensie Moshe Ya’alon beschuldigde de Palestijnen van het saboteren van de vredesbesprekingen. De Palestijnse Autoriteit wil alleen maar nemen, maar niets geven, benadrukte hij tijdens een bezoek aan de Golani Brigade in het noorden van Israël.

De Palestijnen hebben altijd aangedrongen op de vrijlating van meer gevangenen. Maar ze hielden vast aan hun belangrijkste eisen: geen erkenning van Israël als Joodse Staat, het recht op terugkeer van miljoenen vluchtelingen en hun nakomelingen, Palestijnse soevereiniteit over Oost-Jeruzalem, inclusief de heilige plaatsen. Ze zijn niet bereid tot compromissen: ‘Steeds wanneer het serieus werd, lopen de Palestijnen weg en proberen om ons daarvoor verantwoordelijk te maken’, onderstreepte Ya’alon .

Ondertussen riep de Palestijnse vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties, Riyad Mansour, de wereld op om producten uit de ‘illegale Joodse nederzettingen’ te boycotten. Zo zou de strijd voor een onafhankelijk Palestina worden ondersteund. Mansur wees er ook op, dat ‘Palestina’ tot 63 internationale organisaties en overeenkomsten zou kunnen toetreden.

Economische samenwerking beëindigen
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu reageerde op eenzijdige stappen van de Palestijnen en zet hen op zijn beurt onder druk. Volgens berichten die vandaag in de media verschenen heeft hij alle ministeries (behalve Defensie) opgedragen de burgerlijke en economische samenwerking met de Palestijnse Autoriteit te beëindigen. Ook mogen de Israëlische ministers geen besprekingen hebben met hun Palestijnse collega’s. De premier had zondag al aangekondigd dat de eenzijdig verzoeken van president Abbas, om ‘Palestina’ toe te laten tot 15 organisaties van de Verenigde Naties, niet zonder gevolgen zal blijven.

Volgens een nieuw onderzoek, uitgevoerd door het Israel Democracy Institute en de Universiteit van Tel Aviv, gelooft 87 procent van de Israëli’s (en 92 procent van de Joodse Israëli’s) niet dat in de komende maanden een raamovereenkomst voor vrede, zoals de Amerikanen wilden bemiddelen, kan worden bereikt met de Palestijnen.

Tommy Müller, Ryan Jones.