Toen omstreeks deze tijd vorig jaar Holocaust Memorial Day, de herdenking van de bevrijding van het vernietigingskamp Auschwitz, werd gehouden, konden slechts weinig mensen zich voorstellen dat het antisemitisme nog erger zou worden. Maar het gebeurde toch.
In het afgelopen jaar waren we getuige van twee schokkende terreuraanslagen in Parijs, beide vooral gericht tegen Joden, en daarnaast de golf van steekpartijen en schietpartijen in Israël zelf. Een incident vond plaats op kerstavond bij de Jeruzalemse Jaffapoort, op korte afstand van Christ Church, waar men de geboorte vierde van de Messias, die kwam om vrede te brengen aan een wereld in problemen en waar – ironisch genoeg – men standvastig werkt aan verzoening van Arabieren en Joden door het zoenoffer van Jezus.
Maar zelfs kort voor Holocaust Memorial Day, op 27 januari, zien we in Groot Brittannië een voortdurende toename van antisemitische incidenten, waardoor scholen van de Londense Joodse gemeenschap moeten worden bewaakt.
Maar steunt de kerk als geheel degenen die opnieuw worden bedreigd met genocide, zoals onder de nazi’s? Maken zij er zich zorgen om?
De Britse krantenmagnaat Lord Weidenfeld is geholpen door zorgzame christenen die hem opnamen, nadat hij in 1938 uit TsechoSlowakije was gered door een zogeheten Kindertransport, en hij is een campagne begonnen om christenen uit Syrië te redden, uit dankbaarheid voor de liefde die hem was betoond. Hij gelooft dat de terroristen van de Islamitische Staat nog erger zijn dan Hitlers handlangers. De laatsten waren koud en berekend toen ze op industriële schaal mensen doodden, maar de islamitische fanatici lijken te genieten van wat ze aan het doen zijn.
Hier is de grimmige werkelijkheid, waarmee het Joodse volk aan het begin van 2016 wordt geconfronteerd:
• Iran ontwikkelt snel nucleaire wapens om daarmee Israël ‘weg te vagen’ (in de woorden van de ayatollahs en Iraanse presidenten),
• de huidige ruzie tussen het sjiitische Iran en het soennitische Saoedi-Arabië vergroot de spanning in de regio nog meer,
• het in Libanon gevestigde Hezbollah is intussen weer begonnen met het afvuren van raketten op de Joodse Staat,
• ISIS nadert waarschijnlijk de Golanhoogten nabij Galilea,
• Hamas en de Palestijnse Autoriteit gaan verder met het tot moord aanzetten van hun volk,
• sommige westerlingen zijn verwikkeld in een boycot van Israëlische goederen onder het voorwendsel dat ze onderdrukkende bezetters zijn van land dat niet hun eigendom is.
Maar de waarheid is, dat de meeste Joodse slachtoffers van vervolging gewoon worden aangevallen omdat ze Joden zijn, niet om politieke of economische redenen.
Met dit alles in het achterhoofd proberen Britse christenen, die zien wat er gebeurt, de aandacht van een nogal onverschillig publiek te vestigen op het lot van de Joden. Op 24 januari bij voorbeeld wordt in een kerk in Sheffield een bijeenkomst gehouden, waarbij anderen, die via een Kindertransport naar Engeland aan de Holocaust ontsnapten, betrokken zijn.
Een van hen, John Fieldsend, van wie de ouders omkwamen in Auschwitz, werd ook opgenomen door een vriendelijk christelijk echtpaar. Hij werd een volgeling van Jezus en een full-time predikant, maar het had allemaal anders kunnen verlopen. Tijdens een bezoek aan de gedenkhal voor de kinderen in het Yad Vashem Holocaust Museum in Jeruzalem, herinnert hij zich: ‘Als we luisterden naar de namen van de kinderen, die op een eindeloze tape worden voorgelezen – die enkele dagen duurt – realiseerde ik me, dat als mijn reis uit Tsjechoslowakije slechts ongeveer vijf weken was vertraagd, mijn naam op die band zou zijn geweest! Het was een zeer dramatische ervaring … ‘
Een van de organisatoren in Sheffield is Ginnie White; haar moeder Stella werd door Oswald Mosley’s fascisten afgetuigd toen ze als kind in het Londense East end opgroeide, waar ze ook voor ‘vuile Jood’ werd uitgejouwd.
Onder de vlag van Christians United for Israel, zal een petitie worden gezonden aan de Britse regering, waarin veroordeling van het antisemitisme wordt uitgesproken en erkenning van de zeer grote bijdrage van het Joods-christelijke erfgoed aan het vormgeven van de Britse waarden.
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu vertelde in een toespraak tot de Verenigde Naties over de geschiedenis van zijn eigen familie, wat goed illustreert hoe noodzakelijk dergelijke gedenkdagen zijn. Nadat zijn grootvader in een treinstation in midden-Europa zonder reden was geslagen door een groep antisemitisch geteisem, beloofde hij zichzelf, dat hij als hij leefde zijn gezin naar het Joodse thuisland zou brengen en zou helpen een toekomst voor het Joodse volk op te bouwen.
Zes miljoen Joden zijn omgekomen in de gaskamers, maar de nachtmerries van de overlevenden gaan door, terwijl nieuwe generaties worden geconfronteerd met nieuwe bedreigingen. Wanneer zal het stoppen? We hebben zo veel waarvoor we hen moeten bedanken – ze gaven ons de Bijbel, en op de fundamenten daarvan hebben we een grote beschaving gebouwd. En ze gaven ons Jezus, Redder van zowel de Joden als de niet-Joden die hun vertrouwen op Hem stellen, die heeft gezegd: ‘Voor zover u dit voor een van deze geringste broeders van Mij gedaan hebt, hebt u dat voor Mij gedaan.’ (Matteüs 25:40 HSV).
