Duitsland 1992 voorjaar.

Van 8 mei t/m 16 mei 1992

Vrijdag 8 mei 1992.

Kwart over zeven opgestaan en Swen uitgezwaaid, waarna ook lngrid om kwart voor acht naar school ging met de nadrukkelijke wens dat we veel foto’s en veel film moesten maken. Jorrit vertrok tegen negen uur met de woorden: tot volgende week.

Na nog wat dingetjes geregeld te hebben vertrokken we om vijf over half  tien richting grensovergang Arnhem. Kwart voor elf de grens gepasseerd. Tijd voor koffie. Tien over elf weer verder gegaan richting Keulen-Dortmund. Inmiddels was het bij Arnhem  wat gaan regenen. Half twaalf moesten we de zonnebril weer pakken en om kwart voor twaalf weer regen. We zijn nu bij autobahnkreuz Oberhausen. Om vijf over half twee stappen we bij het Kamener Kreuz voorbij Dortmund weer in de auto nadat we brood gegeten hebben. Het regent nog. Bij tankstation Soest moesten we tanken. Om drie uur waren we bij Kassel en zijn we binnendoor gegaan richting Eisenach. We hebben echt de binnendoor weggetjes gepakt en kwamen overal door de dorpjes. Toen we ongeveer vijf uur bij Eisenach kwamen doken we de file in, richting Erfurt.

Kwart voor zes  uit de file, die ontstond, doordat een Tsjechische vrachtwagen een band moest verwisselen. Er was hier geen vluchtstrook, dus moest alles via een rijbaan. We zagen toen gelijk een ‘P’ met een koffiekopje, dus die was voor ons. Maar toen roken we worst en friet, dus verloren partij. Lekker even wat gegeten. Vijf over zes weer richting Erfurt. Het zonnetje komt er wat waterig door. Het wordt tijd om een camping te zoeken. In de buurt van Erfurt vinden we camping “Am Stausee” in Hohenfelden , 22  ha. groot. Autobahn  Eisenach-Dresden, af bij Erfurt-Ost, richting Kranichfeld Deze camping was snel gevonden en ligt inderdaad aan een meer. Zomers zal het hier wel druk zijn, maar nu is er nog alle ruimte. Om tien voor half acht reden we de camping op en hebben ons geïnstalleerd. We dachten maar geen luifel op te zetten want het waait nogal en het regent nu en dan. Ik heb nog wat eten klaargemaakt, daarna dronken we koffie en toen was het donker. Ook de camping zelf is niet goed verlicht, dus een telefoon zoeken we morgen wel. Volgens de berichten za1 het morgenochtend droog zijn, dus afwachten maar.

 

Zaterdag 9 mei 1992.

Om kwart over tien naar Erfurt vertrokken. We kwamen aan op de Angerplatz. Daar was het hoofdpostkantoor en daar hebben we gelijk naar Wil en naar Ma van Schajik gebeld . We hoorden dat Jorrit keelpijn had, daarom ging hij niet voetballen. Daarna zijn we met het boekje van Dominicus in de hand langs de Krämerbrücke gelopen, langs de Fischmarkt, waar het raadhuis staat. Naar de Dormplatz, waar we de lange trap genomen hebben naar de Domkirche, die Bonifatius heeft gesticht.

Krämerbrücke

 

 

 

 

 

 

 

Daarin staan oude koorbanken en een oud altaar. Naast deze kerk staat nog de St. Severikirche, waar we ook in zijn geweest. Die kerk had een hele mooie orgelgalerij en een oude sarcofaag.

Domplatz

Toen we weer op het Domplein kwamen, waar bloemenmarkt was, konden we niet voorbij de Thuringerwurst  komen. Daarna zijn we de Stunzeng ingelopen, waar we pruttelende Trabantjes tegenkwamen). Ook zijn we de Lange Brücke ingelopen, waar Schiller heeft gewoond. Dat is de man die over Wilhelm TeIl heeft geschreven. Toen zijn we de Regierungsstrasse ingelopen en daar heeft Goethe gewoond. Later bleek dat, deze twee heren op diverse plaatsen in de omgeving hebben  gewoond, want iedere zichzelf respecterende stad had wel  een Schiller en/of Goethehaus. In de Regierungsstrasse was ook de Staatskanslerei. Daar waren in de muur  een el en een meter  aangebracht, zodat men vroeger de juiste maten kon controleren. Overal kom je kerken tegen in Erfurt. Waar je ook kijkt je ziet wel ergens een kerktoren. Toen liepen we de Anger in. Dit is een winkelstraat en daar vonden we een Nordsee restaurant. Daar hebben we een broodje vis op. Frans vroeg een broodje haring en toen kreeg hij een zure (Bismarkhering) . Hij had dus om een maatjesharing moeten vragen. Dat weten we ook weer. Toen wilden we nog via de Angerplatz naar het station om daar te vragen wat een retourtje Berlijn kostte. Dat was DM 78 , — per persoon. Daar hoef den we niet lang over na te denken. Een volgende keer gaan we hopelijk naar Berlijn. Toen weer terug naar de Angerplatz, waar de Zweedse stadhouder op nr. 11 woonde en Tsaar Alexander de eerste op nr. 6.

Toen waren we weer  vlak bij de auto en zijn we terug naar de camping gereden. Een lekker bakje koffie gedronken en toen zijn we de camping over gewandeld, waar we vreemde dingen zagen. Een toiletgebouw heet Sozialgebaude en de ontmoetingsruimte heet  Kulturraum. We zagen veel caravans met voortenten, die met plastic of dekzeil waren overdekt. Het was nog vroeg, dus we zijn de auto weer ingestapt en naar Hohenfelden gereden. Daar was een Freilichtmuseum. Dat bleek een boerderij van vroeger te zijn.

Freilicht museum Hohenfelden.

 

Daarna hebben we een ritje in de omgeving gemaakt via Kranichfeld naar Rittersdorf , Teichen , Blankenhain, Tannenrode, waar we voor een gering bedrag (DM 25,95) twee schnitzels en 4 consumpties hebben gebruikt. Toen weer terug naar de camping. Inmiddels  was het zeven uur geweest. Koffie gedronken en Frans heeft de antenne gesteld en ik mijn dagboek bijgewerkt. Vandaag heeft het veel keren even geregend, maar we zijn niet echt nat geworden. Het was ook fris. Toch hebben we veel oude dingen gezien. Veel contrast ook tussen oud en nieuw. Veel auto’s zoals Trabanten en Wartburgs. Er wordt veel gebouwd, gerestaureerd en veel wegen zijn al vernieuwd.  Sommige wegen zijn nog erg slecht met diepe gaten. Morgen willen we naar kamp Buchenwald.

 

Zondag 10 mei 1992.

Om kwart over tien vertrokken richting Buchenwald. Toen we onderweg waren bij Weimar zagen we langs de weg verschillende Russische kazernes en woonkazernes, waar soldaten allerlei huisraad aan het verslepen waren.

Toen we in Buchenwald aankwamen hebben we in de kantine eerst koffie gedronken. Het was kwart voor twaalf en we waren met nog een paar mensen in een hele grote kantine. Dat zou in Nederland dringen geweest zijn. Alles  was oud en we kregen kopjes met stukjes eraf. Vast gemetselde krukjes, om kort te zijn, heel ongezellig.

Toen zijn we het terrein opgelopen en door de hoofdingang met het opschrift, “Jedem das seine” naar binnen gegaan.

Daar was een vlakte waar alle 50 barakken hebben gestaan. Een groot gebouw dat nu dienst doet als museum hebben we bekeken.  Daar liepen ook Russische soldaten te kijken. Daarvandaan liepen we naar het crematorium. Dat was vreselijk om te zien. Er was een snijkamer bij waar eerst de mooie tatoeages werden verwijderd als de mensen dood waren, want daar werden lampenkappen e.d. van genaakt voor de kampleiding.

Ook de verbrandingsovens stonden nog startklaar.  

Je wordt er koud van als je dit allemaal ziet. Er waren ook nog cellen aanwezig waar de “zware politieke criminelen”  hebben gezeten.  Ook kon  je nog een stuk het bos in lopen, want daar waren massagraven.  Deze graven waren aangeduid met paaltjes net rode koppen. Daar stonden er ook vreselijk veel van. Aan het einde van het bospad stonden kruisen van mensen die na 1945 (dus door de Russen) om het leven zijn gebracht.

Toen zijn we diep onder de indruk terug gegaan naar de auto en naar de andere parkeerplaats gereden.

Daar was een gedenkteken opgericht door de Russen met bijdragen van de Oost-Duitse  bevolking voor alle doden. Dit was een grote trap naar beneden met een prachtig uitzicht over het dal. Beneden was links een ring gemetseld met wel een doorsnede van ongeveer 30 m. Dat was ook een massagraf. Dan moest je linksaf door een straat met gedenkstenen van 18 landen die betrokken waren bij de oorlog. We kwamen nog twee ringgraven tegen en toen weer trappen op, waarmee we naar het gedenkteken liepen op een p1ein, waarop ook een kolossale klokkentoren stond.

 

Toen zijn we teruggegaan naar Weimar. Onderweg nog uitgestapt bij de Russische kazernes en nog wat gefilmd en foto’s gemaakt.

Woonkazernes

Militaire kazerne bij Weimar.

In Weimar kwamen we op de Theaterplatz waar, jawel, Schiller en Goethe gebroederlijk bij een staan voor het theater.

Theater met Goethe en Schiller.

Aan dit theater waren Franz Liszt en Richard Wagner als dirigent verbonden. Via de Schillerstrasse waar op nr. 12 het Schillerhaus staat naar de Markt waar het Rathraus staat en het Lucas Cranachhaus. Links de straat in stond het Residenzslot.

Tegenover stadhuis.

 

Stadhuis Weimar

Muziekschool.

Vorstelijk paleis.

Wachten op de Thüringer bratwurst.

Alles straalt hier rust uit. Daarna kwamen we bij het gele, groene en rode slot en de muziekschool. Inmiddels was het al bijna half zes, dus zijn we in de auto gestapt en richting caravan gereden. In Nauendorf hebben we wat gegeten, omdat het Moederdag was. (zei Frans ) Om half acht waren we weer bij de caravan. Onderweg hebben we in Erfurt nog naar de oma’s gebeld voor Moederdag en gevraagd hoe: het met Jorrit ging. Hij was wel iets beter, maar het was nog niet over. Frans had Swen nog aan de telefoon, die was bij oma van Vrouwerff.

 

Maandag 11 mei 1992.

Om half elf vertrokken, nadat we in de regen naar het Sozialgebaude zijn gelopen om ons haar te wassen. Nadat we de warme kraan lang hadden laten lopen kregen we lauwwarm water. Douchen moet zonder deur of gordijn. Vandaag gaan we naar Eisenach waar we de Wartburg gaan bezoeken. Daar heeft Luther ondergedoken gezeten toen hij in de ban werd gedaan. Daar heeft hij het nieuwe testament van het Grieks in het Duits vertaald in tien maanden tijd. Onderweg konmen we in Eisenach een klein museum tegen over de auto-industrie van Eisenach.

 

 

Dit betreft de Dixie, B.M.W. , E.M.W. en Wartburg. Leuk om te zien.

 

 

Een kaart gekocht voor Adrie want die is woensdag jarig. Inmiddels was het één uur toen we begonnen aan de tocht naar de Wartburg. We moesten de auto onderaan parkeren voor DM 2,– en werden door een busje (weer DM 2,– p.p. ) naar boven vervoert.

Toen moesten we te voet nog flink klimmen om bij de Wartburg te komen. Inmiddels hadden we trek gekregen en hebben we in het restaurant, wat heel stijlvol was, iets gegeten. Toen we gegeten hadden en aan de bezichtiging wilden beginnen moesten we DM 1, — p.p. betalen om in de tuin te mogen wandelen en toen voor de rondleiding nog DM 6, — p.p. incl. museum. Dus het is daar flink toeristisch.

 

 

 

 

 

 

 

 

Bij de rondleiding werd wel gevraagd of er nog andere dan Duits sprekenden bij waren en toen wij ons meldden kregen we een Nederlandse beschrijving van de rondleiding. Er was een tentoonstelling van oude martelwerktuigen te zien in de hal van het kasteel.

Ook de kamer waar Luther heeft gewerkt hebben we gezien.

Mozaïkzaal Wartburg.

Om vier uur kwamen we pas uit de Wartburg. Toch wilden we ook nog wat van de stad zien en hebben dus de auto in Eisenach geparkeerd.

 

Stadhuis Eisenach

Op de Marktplatz was markt en het raadhuis heb ik nog op de foto gezet. Daarna zijn we weer naar de auto gegaan. Toen we daar aankwamen liep er een vrouw naar de auto. Ze zag dat we naar de auto liepen en vroeg of wij Hollanders waren.

Parkeerplaats Eisenach.

Ze had vrienden in Enschede wonen en vond het fijn een Hollandse auto te zien. Dat herinnerde haar aan deze vrienden. Ze vertelde dat ze twee jaar geleden weduwe was geworden en geen kinderen had. De ommekeer in Duitsland was voor haar niet gemakkelijk omdat haar man een klein salaris had, dat nu als weduwepensioen niet meer wordt aangepast. Maar de lonen zijn inmiddels gestegen en de huur en kolen waren 3 x zo duur. Ze betaalde vroeger 45 DM huishuur en nu DM 2OO,–. En ze had maar DM 285,– pensioen ze zei het zo: onder Honecker was het niet alles, maar nu is het nog niet beter. En wat gaat het nog worden. We werden er stil van. We gaven haar wat geld, maar dat wilde ze eerst niet aannemen. Ze kreeg een kleur van en zei: Daarom heb ik dit alles niet verteld. Maar het is hier het gesprek van de dag. We hielden vol dat ze het aan moest nemen en ze omhelsde me wel twee keer. Ze ging er gelijk iets extra’s van kopen. Deze vrouw maakte veel indruk op ons toen we terugreden via dorpswegen naar de camping. Onderweg zagen we weer veel slechte wegen en vieze lucht door de bruinkool die nog gestookt wordt. Onderweg hebben we ( het was inmiddels al zeven uur geweest ) wat gegeten in Osthausen. Het was een groot huis waar een uithangbord hing. De prijs van het eten was Dm 7,– p.p. voor een steak met eïersalade en boontjes. Ik vroeg een glaasje wijn, man en vrouw doken onder de tapkast en kwamen met twee flessen aandragen, waaruit ik mocht kiezen. Ze maakte de fles open en bracht de fles met twee glazen naar onze tafel, dus Frans had niets meer te kiezen. Deze fles kostte DM 9,90 dus bij elkaar hadden we voor DM 25,– gegeten en gedronken. Om half negen waren we op de camping. We hadden de camping besproken tot vandaag en hebben bijgeboekt tot donderdag. Om kwart over tien lagen we allebei op bed. Frans had te laat gegeten en had buikpijn.

 

Dinsdag 12 mei 1992.

Buikpijn over, en om kwart over tien vertrokken naar Jena. Geen file gehad. We waren om ongeveer half twaalf in Jena.

Niet rokers café in Jena.

Kaarten gekocht voor opa en oma v. Vrouwerff , oma v . Schajik en Jorrit, Ingrid en Gert en WiI en voor Swen en Monique. Gelijk gepost. Door Jena gelopen, waar ook markt was.  Gescheiden markten van fruit en groenten op de kleine markt en kleding e.d. op de grote markt. Kaashandel den Besten uit Holland was ook aanwezig. Om drie uur hebben we een voorstelling bijgewoond in het Zeiss planetarium, waar men ons geprobeerd heeft iets duidelijk te maken over ons sterrenstelsel in het heelal.

 

 

 

 

 

 

 

Dat lukte ze niet, maar het werd wel leuk gebracht. Inmiddels was het vier uur en zijn we binnendoor over Weimar weer richting camping gegaan waar we in Kranichfeld nog wat hebben gegeten. Om zeven uur waren we thuis. Nog even naar Jorrit gebeld en die was gelukkig weer beter. Gistermorgen is hij weer naar school gegaan. Vandaag is het mooi weer geweest.

 

Woensdag 13 mei 1992.

Vanmorgen om kwart voor tien vertrokken naar Leipzig. Geen file gehad, wel slechte wegen. Om kwart voor twaalf waren we in Leipzig. Een grote stad met veel oude grote gebouwen en veel nieuwe saaie flats ernaast gebouwd. In  de Thomaskirche geweest, waar  J. S. Bach begraven ligt.

 

 

Het oude stadhuis.

 

 

 

 

 

Het nieuwe stadhuis Leipzig

 

 

 

Het oude raadhuis op de Markt bezichtigd. Daaronder bevinden zich allerlei winkeltjes in een galerij. Van deze winkeltjes waren er verschillende gesloten door de omwenteling. We zijn verder gelopen naar het nieuwe raadhuis, wat door zijn steensoort er ouder uitzag dan het oude.

Nicolaïs kerk Leipzig.

In de Nicolaikerk geweest. Een prachtige lichte kerk met witte banken en een witte preekstoel. Witte pilaren en boven om de pilaren zachtgroene takken die in het plafon  doorliepen. Heel mooi.

 

 

 

Huis waar Schiller heeftgelogeerd in Leipzig.

 

 

 

De Karl Marks universiteit heet tegenwoordig universiteit Leipzig en staat niet meer op de Karl- Marxplatz maar op de Augustplatz, waarop ook de Opera staat. Het neues Gewandhaus bevindt zich aan de overkant van de Opera. Voor het Gewandhaus de Mendebrunnen. Het Konigshaus bevat een complex beursgebouwen die door winkelpassages verbonden zijn. In de Karstadt souvenirs gekocht voor Ingrid , Jorrit en Monique. Om kwart over vijf zijn we bij Hörten naar binnen gegaan om te eten.

Oud en nieuw Leipzig.

Leipzig.

Achteraf nog niet zo’n gek idee, want toen we om kwart voor zes gingen rijden bleken we onderweg in een knaap van een file te belanden. Bij Jena werd de weg versperd omdat er een auto volledig uitbrandde. We zaten net in een wegversmalling omdat een weghelft van de andere kant op onze weghelft was. Deze weghelft was ook afgesloten zodat iedereen de auto uitging en heerlijk op de vangrail een luchtje kon scheppen. Eindelijk om tien over acht, na ruim een half uur stil staan konden we weer verder. Toen we bij Erfurt -Kranichfeld eraf wilden kon dat niet vanwege wegwerkzaamheden. Toen moesten we nog verder door, zodat we binnendoor weer terug moesten. Al met al waren we om half tien pas thuis.

 

Donderdag 14 mei 1992.

Vandaag lekker rustig aan begonnen. Vanmorgen zijn we thuis gebleven. Heerlijk in de zon ontbeten en koffie gedronken. Na het middageten vertrokken naar Gotha.

 

 

Stadhuis Gotha.

 

 

 

 

Weer een foto van het stadhuis gemaakt en over het Marktplein gewandeld. Verder wordt ook hier weer overal gebouwd en verbouwd.

Friedens paleis Gotha.

Museum tegenover het paleis.

In de Margarethenkirche werd het orgel bespeeld. Daar hebben we even naar geluisterd. Frans heeft nog foto’s gemaakt van Oost-Europese auto’s.

 

Merk: Trabant

 

 

 

Merk: IFA

 

 

 

 

Merk: Wartburg.

 

 

 

                                                   Merk: Robur.

 

 

 

 

 

Merk: Moskovitsch.

 

 

          

                                                    Merk: Barkas

                                                    

 

 

Merk: onbekend

 

 

 

 

                                                Merk: onbekend.

 

 

 

 

Daarna nog naar Arnstadt gereden. Dat is een gezellig stadje. Er was op het Marktplein een groente- fruit- en plantenmarkt. Op het Marktplein hebben we buiten gegeten onder de zuilengalerij.

Zonder wegenkaart naar huis gereden, wat niet meeviel, want de afrit naar Kranichkirchen was wegens wegwerkzaamheden afgesloten, zodat we een afslag verder moesten. We durfden niet te gokken via de snelweg terug te gaan, omdat we gisteravond, toen wij uit Lepzíg kwamen, deze afrit ook afgesloten was. Om acht uur waren we op de camping waar we nog lekker buiten koffie hebben gedronken. Vanmorgen nog een praatje genaakt met onze buren, West-Duitsers, uit Siegbrurg. Deze mensen hadden gehoord dat dit een camping was voor partijmensen en dat iedereen hier een paar uur per dag werk moest verrichten. Nu is een Zwitser eigenaar van de camping. Het was warm vandaag, dus nog lekker gedoucht en voor morgen hebben we nog niet veel gepland.

 

Vrijdag 15 mei 1992.

Vandaag weer rustig begonnen. Het was warm Lekker buiten koffie gedronken. Over de camping gewandeld. Frans heeft nog wat gefilmd en we hebben ook nog wat gedronken op de ontmoetingsplaats. Er waren niet veel liefhebbers, maar die er waren, waren echte liefhebbers. Frans wilde vanmiddag nog even naar Weimar, naar de Russische kazernes. Hij vroeg aan een Russische politieman of hij zijn auto mocht filmen. Het enige wat hij zei was: Nein. Deze kazernes liggen aan de weg van Weitnar naar Buchenwald.

Overblijfsel Russische kazerne.

Op de achtergrond oude Russische helikopters.

Toch een molen gevonden boven Weimar.

Daarna zijn we nog even Erfurt in geweest en op de Angerplatz boven op een terrasje koffie gedronken met uitzicht over het plein daarna richting camping.

Afscheid van Erfurt.

Onderweg wilden we nog tanken, maar de pomp stond achteraf op een onverharde weg en was gesloten. Morgenochtend om acht uur konden we weer terecht. Ook zochten we nog iets eenvoudigs om te eten. Wat er buiten heel eenvoudig uitzag bleek binnen, voor Oost-Duitse begrippen heel luxe te zijn. Het waren West-Duitse prijzen, maar we hebben heerlijk gegeten. Deze gaststätte was in december 1991 verbouwd. Om acht uur waren we thuis en hebben nog buiten koffie gedronken. Ramen van de auto gewassen en nog genoten van onze laatste avond in oost Duitsland. We willen morgen niet zo laat vertrekken ,  want het wordt weer een warme dag. Om negen uur nog even naar oma van Schajik gebeld en Jorrit aan de telefoon, gehad. Die klonk weer helemaal de oude. Gezegd dat we wel eens laat thuis kunnen komen, want er wordt hier veel aan de weg gewerkt.

 

 

Zaterdag 16 mei 1992.

Vertrokken net voor half tien en nog benzine getankt in Klettbach bij de achteraf pomp.

Afscheid van de camping.

We konden gelukkig de snelweg op maar ze waren wel aan het werk. Om twaalf uur waren we in Kassel en om drie uur in Dortrnund. Om kwart over vijf waren we thuis, zonder files en ongelukken. We kunnen terugzien op een fijne week, waarin we veel indrukken hebben opgedaan en samen veel tochtjes hebben gemaakt, die je anders niet doet omdat de kinderen andere interesses hebben. We zaten in een prachtig gebied, waar we vanaf dinsdag prachtig weer hebben gehad.