Vorige maand werd in de buurt van Haifa een speciale ceremonie gehouden, waar vertegenwoordigers van het Verenigd Koninkrijk een ‘Verklaring van Treurnis’ deelden over de manier waarop hun land Joden behandelde in de jaren die voorafgingen aan de wedergeboorte van de Joodse natie in 1948.
Inmiddels ben ik in het bezit van een gedetailleerder verslag van die op 11 mei gehouden ceremonie en dus kan ik enkele schokkende feiten onthullen die gedeeld werden door overlevenden van de Holocaust en anderen die de ceremonie bijwoonden. De bijeenkomst was georganiseerd door Love Never Fails, een samenwerkingsverband van christelijke groepen die de Joodse Staat steunen.
De bijeenkomst vond plaats in Atlit, een voormalig detentiekamp waar Joodse vluchtelingen werden vastgehouden als onderdeel van het Britse beleid om de immigratie naar de regio te beperken, waardoor nog meer trauma ontstond voor een volk dat al vreselijk onder de nazi’s had geleden.
Groot-Brittannië had het mandaat van de Volkenbond gekregen om een veilig vaderland voor Joden voor te bereiden. In plaats daarvan plaatste men de Joden achter prikkeldraad, compleet met wachttorens.
Onder degenen die hun schrijnende verhalen uit die tijd vertelden, bevond zich Hannah Avrutsky. Als overlevende van het beruchte getto van Warschau werd ze in een klooster verborgen voordat ze in 1947 naar het schip Exodus werd gesmokkeld. Eenmaal aangekomen bij Israël stuitte men op een blokkade van de Britse marine en werd het schip teruggestuurd naar een kamp voor ontheemden in Duitsland, waar zoveel Joden waren vermoord!
Ben Zion Drutin sprak erover dat hij opgenomen werd in het ziekenhuis nadat hij aan boord van de Exodusgewond was geraakt door de Britten en vervolgens zes maanden in Atlit werd vastgehouden.
Arie Itamar, die als achtjarige op de Exodus was, vergeleek Israël met een ‘verraden minnaar’ tijdens het Mandaat.
Pinchas Kahane vertelde over de vlucht van zijn ouders uit Auschwitz, over zijn geboorte in een detentiekamp op Cyprus en over het feit dat Groot-Brittannië hen tot februari 1949, lang na de oprichting van de staat Israël, heeft belet de kampen te verlaten.
Dr. Miri Nehari, wiens vader een leider was bij het mobiliseren van de ontsnapping van Joden uit Europa na de Holocaust, las een Brits telegram voor aan de Poolse regering in ballingschap met het verzoek de grenzen te sluiten voor ontsnappende Joden.
Zehavit Blumenfeld, van wie de 70e geboortedag samenvalt met die van Israël, zei: ‘Ik vergeet het niet, maar ik vergeef het.’ Ze werd geboren in de Cyprische detentiekampen waar 53.000 Joodse vluchtelingen uit de Holocaust door de Britten werden geïnterneerd.
Zij en anderen waren ontroerd door de warmte en het medeleven van de christenen die gekomen waren om hun verdriet te uiten, en zij hopen dat het bezoek van prins William een belangrijke stap in de richting van verzoening zal zijn.
De getuigenissen werden afgesloten met verhalen over Britse heimelijke samenwerking met de Arabische terreur tijdens het Mandaat. Noam Arnon, vertegenwoordiger van de Hebreeuws-Joodse gemeenschap, sprak namens de overlevenden van het bloedbad van 1929 over de Britse medeplichtigheid.
Zehava Fuchs was als meisje getuige van het bloedbad in het Hadassah-konvooi in 1948, toen de Britten bewust niet hadden ingegrepen om Joodse passagiers te redden bij de ontruiming van het Hadassah-ziekenhuis, dat in een enclave bij Jeruzalem lag. 78 mensen, voornamelijk artsen en verpleegkundigen, werden gedood bij de aanslag door Arabische terroristen. Zehava is nog steeds niet in staat een barbecue bij te wonen, omdat het haar doet denken aan de geur van brandend vlees.
Rachel Rust, dochter van een voormalig Britse officier die in Palestina diende, belijdt haar diepe verdriet over de wrede behandeling door het Britse leger.
Positief is dat Rita Offenbach vertelde hoe haar moeder onder de 180 Joodse strijders zat die gered werden na belegerd te zijn door Arabieren die hun konvooi aanvielen. Een ander bracht hulde aan de Britse officier Orde Wingate, die in Israël nog steeds zeer geliefd is omdat hij de basis heeft gelegd voor de Israëlische strijdkrachten (IDF) door speciale nachtploegen te creëren.
Een gedeelte uit de Verklaring van Treurnis was: ‘We betreuren het dat [het Britse beleid] geleid heeft tot de dood van honderdduizenden Joden die aan Hitlers ‘Endlösung’ hadden kunnen ontsnappen als de poorten van hun oude vaderland volledig open waren geweest.’
Filmmaker Hugh Kitson uitte zijn verdriet niet alleen over de mislukkingen van het Mandaat, maar ook over het feit dat de Britse regering vandaag de Israëlische soevereiniteit over haar eigen hoofdstad niet erkent.
Veel Israëli’s wachten nog steeds op een verontschuldiging van Groot-Brittannië voor het feit dat het Israël heeft verraden door een gelofte om een veilig toevluchtsoord voor het Joodse volk voor te bereiden, te verbreken. Israël is uiteindelijk tot stand gekomen zonder Britse hulp, maar niet voordat door de vertraging veel mensen onnodig het leven verloren. Er is nog veel berouw en verzoening nodig.
Maandag zal prins William beginnen aan het allereerste officiële bezoek van een Britse vorst aan Israël, waarbij hij het graf zal bezoeken van zijn overgrootmoeder, prinses Alice van Griekenland, die tijdens de Tweede Wereldoorlog een Joodse familie voor de nazi’s verborgen hield. Gehoopt wordt dat het bezoek een keerpunt zal markeren in de relatie van Groot-Brittannië met Israël.
Het is zeker bemoedigend dat de Britse minister van Binnenlandse Zaken, Sajid Javid, volgens een vooraanstaande bron van de Conservatieven, later dit jaar stappen zal ondernemen om Hezbollah, een van Israëls onverzoenlijkste vijanden, volledig te verbieden. Sinds het verbod op de terroristische groepering in 2008 is Groot-Brittannië zijn politieke vleugel blijven erkennen. Dat onderscheid (tussen de politieke en terroristische vleugel) is zelfs door Hezbollah niet geaccepteerd. Hezbollah is een zwaarbewapende bondgenoot van Iran die een reeks demonstraties in Londen heeft gehouden tegen de Joodse Staat.
Ook bemoedigend is de veroordeling op maandag door minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson van de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties wegens zijn reeds lang bestaande vooringenomenheid tegen Israël. Hij eiste dat de Raad een controversieel agendapunt, waardoor Israël onder intensief toezicht kwam te staan, laat vallen.
Dit zijn inderdaad stappen in de goede richting, en we vertrouwen en bidden dat de hertog van Cambridge – de titel van prins William – zal helpen vrede te brengen in de regio als hij loopt in de voetsporen van Jezus, de Vredevorst.
Charles Gardner is auteur van Israel the Chosen en Peace in Jerusalem.
Wilt u meer nieuws ontvangen over Israël? Klik hier voor de dagelijkse gratis e-mail nieuwsbrief.