Van wie is de Tempelberg?

De gebeurtenissen van de afgelopen weken rond de Tempelberg in Jeruzalem hebben de islamitische Waqf en zijn eigendomsaanspraak op de heilige plaats onder de aandacht gebracht.Door David Lazarus |  28 april 2022  | Onderwerpen: Tempelberg

Orthodoxe Joden kijken uit op de Tempelberg. Foto: Nati Shohat / Flash90

Wat is de Waqf, en wat is de bron van haar eis om de exclusieve voogdij over de Tempelberg te behouden?

Waqf verwijst in het Arabisch naar een stuk onroerend goed dat in vertrouwen wordt gehouden en bestemd is voor religieuze of liefdadige doeleinden. Volgens de sharia-wetgeving kan een eigendom, zodra het als Waqf is aangemerkt, niet meer worden overgedragen, niet door vererving, verkoop of anderszins. De eigendommen van de Waqf zijn vrijgesteld van belastingen, zowel huidige als vroegere, en alle opgestapelde schulden zijn kwijtgescholden. In de loop der eeuwen kregen Christenen en Joden die in sommige islamitische landen woonden, toestemming om kerken en synagogen als Waqf aan te wijzen om zo geen belastingen te hoeven betalen.

De Tempelberg werd voor het eerst als Waqf aangemerkt onmiddellijk nadat de Mammelukken de controle over de stad hadden overgenomen. Na verloop van tijd wezen de Waqf-autoriteiten talrijke eigendommen rond Jeruzalem aan. In de 13e eeuw, onder het bewind van sultan Baibars van de Mammelukken dynastie, kregen de Waqf autoriteiten militaire troepen om de heilige plaatsen te beschermen. Op die manier slaagden zij erin elke seculiere overheidsbemoeienis met aangelegenheden op de Tempelberg te neutraliseren.

Dit was de status van de Tempelberg tijdens de periode van het Ottomaanse Rijk, en hoewel er spanningen waren tussen de religieuze en seculiere autoriteiten, slaagde de Waqf erin zijn positie en bevoegdheden als toezichthouder van de plaats te behouden. Als gevolg daarvan, en wegens de centrale rol die religie in islamitische landen speelt, werd het hoofd van de Waqf-autoriteiten de machtigste man in Jeruzalem.

Toen de Britten het land bezetten en de Joodse bevolking groeide, verloor de Waqf veel van zijn macht. Het Britse Mandaat stelde in Jeruzalem een moderne gemeente in onder het gezag van een seculiere burgemeester. En hoewel de Waqf sommige van zijn eigendommen mocht behouden, met name de Tempelberg, nam veel van zijn gezag in de stad af. Na de Onafhankelijkheidsoorlog van 1948 werd een overeenkomst ondertekend om de Tempelberg over te dragen aan de Waqf van Jordanië, en dit is de wettelijke en politieke status van het heilige complex tot op de dag van vandaag, een situatie die Jordanië heeft verstrikt in de laatste schermutselingen op de berg.

Na de Zesdaagse Oorlog van 1967, tijdens welke de Tempelberg werd veroverd, heeft Israël geen gebruik gemaakt van de situatie. Moshe Dayan, die toen minister van Defensie was, gaf de Jordaanse Waqf de zeggenschap over het gebied terug.

De verreikende geschiedenis en het gezag van de Waqf over de Tempelberg heeft een ingewikkelde politieke, religieuze en juridische situatie geschapen voor het moderne Israël. Vandaag heeft de Waqf in Jeruzalem alleen jurisdictie over de Tempelberg, en volgens ondertekende overeenkomsten worden al haar activiteiten geacht te worden gecoördineerd met de regering van Israël. Toch zwijgt de Israëlische regering wanneer de Waqf Joden verhindert te bidden op de Tempelberg, de heiligste plaats op aarde voor Joden. Toen de Israëlische politie de metaaldetectoren verwijderde die waren aangebracht om te voorkomen dat wapens op de berg zouden worden gedragen na een schietincident waarbij twee Israëlische agenten werden gedood, vierden moslims over de hele wereld de zoveelste Israëlische capitulatie voor het islamitische gezag over de plaats.

Velen geloven dat een besluit van Israël om de Tempelberg weer in handen te krijgen een regionale oorlog zal ontketenen die tot een derde wereldoorlog zou kunnen leiden. Of dat nu zal gebeuren of niet, uit de Schrift blijkt duidelijk dat de dag komt waarop: “Ik zal hemel en aarde doen schudden en alle volken doen schudden, en zij zullen komen tot het Verlangen van alle volken, en Ik zal deze Tempel vullen met heerlijkheid,” zegt de Here der heerscharen.” Haggai 2:6-7. En: “Ik zal hen brengen naar mijn heilige berg Jeruzalem en zal hen vervullen met vreugde in mijn gebedshuis. Want mijn tempel zal een huis van gebed genoemd worden voor alle volken.” Jesaja 56:7.